Ci teniamo alla tua privacy. Usiamo i cookie per migliorare la tua esperienza di navigazione e ricordare le tue preferenze. Maggiori info qui. Registrandoti o accedendo al sito accetti espressamente le norme sulla privacy riportate in questa pagina
Nois bi tenimus a sa privatesa tua. Impreamus sos cookie pro megiorare s’esperièntzia de navigatzione e sas preferèntzias tuas. Agatas prus informatziones inoghe. Marchende·ti o intrende in su situ atzetas sas normas in vigèntzia subra sa privatesa marcadas in custa pàgina

Cussìgios pro lèghere: Po cantu Biddanoa

“Pro cantu Biddanoa” est unu romanzu de Benvenuto Lobina, bogadu pro sa prima bia dae sa domo imprentadora 2D Editrice Mediterranea in su 1987. Prus a curtzu a su tempus nostru, in su 2004, lu at a torrare a publicare sa nugoresa Ilisso.

Su libru – totu iscritu in limba sarda cun furriadura in italianu – nos contat de Luisicu, agiudadore de batàllia, ex – cumbatente de sa Brigada Tataresa, sighidore ideale de Emìliu Lussu e de su momentu chi custu, a gherra finida, at a recuire a domo dae sa mugere Sara, chi isetaiat una criadura.

A su matessi tempus Lobina, cun sos personàgios “simpres” suos, nos pintat s’istòria de su mundu intre prima e segunda gherra mundiale, bìvida e bida cun sos ogros de sos abitadores de una bidda de Sartzidanu, Biddanoa de Tulu. Partire dae su particulare pro lòmpere a s’universale, segundu sa letzione de sa biada de Cicitu Màsala:

«Po cantu Biddanoa fèssit una bidda sonnigosa, preizzosa, senza ’e nisciuna gana de si ponni a su paris cun is àtaras biddas, Biddanoa fut in Sardìnnia, e sa Sardìnnia, si pràxat o no, est in Italia. Po custu de totu su chi suzzedìat in Italia calincunu striddicu ’ndi lompìat a Biddanoa puru.»

Biddanoa, definida dae Lobina “una pimpirìda ’e su mundu”, mancari minore, mancari ispèrdida intre sos montes de sa banda de intro de Sardigna, leat parte a modu suo a sas passiones ideales de tando – su sardismu, màssimu a totus – crèschidas e ninnadas suta su ludu de sa trintzera, logu ue sos Sardos si sunt iscobertos pòpulu:

«E mancai de partidus no nd’èssit cumpréndiu nudda, su èssi “sardista” calincuna cosa bolìat nai po issu puru, forzis. Sardu fut sardu. È beru ca prima de partìri sordau sa Sardìnnia pagu dda connoscìada: no fut andau mai a perunu logu, mancu a Casteddu, sceti a is biddas accanta, po calincuna festa: a Nurri po Santa Rosa, a Sèrri po Santa Luxìa, e candu fut piccioccheddu, un’annu dd’ìanta portau a Nuragus, a sa festa ’e Sant’Elìas, accantu po sa primu ’orta ìat pappau piricoccu, unu fruttu chi no ìat bistu mai. Ma in trincera, comente medas àturus sardus de sa matessi cundizioni sua, analfabetas e créscius in s’accorru de logus che Biddanoa, chi de seguru no fut s’unica bidda a èssi “isolata”, in trincera a connosci unu pagheddu sa Sardìnnia dd’ìat imparau Luisicu puru».

De importu est puru, in s’isvilupu de s’òpera, sa dicotomia sardu-italianu, singiale custu de una làcana culturale, sotziale e polìtica intre sa fonètica de su sentidu - su sardu - e cussa de su faeddu fritu, istitutzionale, impostu e a bias impostore, s’italianu:

«Ma forzis cussus fueddus puru fùanta fàulas, o fueddus chi balìanta sceti in guerra, is fueddus de su cumandu, chi arribànta a su capitanu de unu cumandanti prus in artu, e a custu de un’àturu prus in artu ancora, e poi de un’àturu, de un’àturu, sèmpiri prus in artu»

De lèghere, pro connòschere istòria nostra, cun su tinu e cun su coro.

A incuru de Antoni Flore

 

benvenuto lobina



Condividi l'articolo: Condividi

Seguici su WhatsApp e Telegram

Unisciti ai nostri canali WhatsApp e Telegram per ricevere gli aggiornamenti di Àndala noa (Info)

Newsletter

Iscriviti alla newsletter per rimanere aggiornato sulle ultime iniziative. Terms and Condition
Joomla Extensions powered by Joobi

In sardu deo? Semper, cada die, a fitianu!

“IN SARDU DEO? SEMPER, CADA DIE, A FITIANU!‟

Dae s'archiviu de s'ULS Meilogu

Sardegna, terra unica: attrazioni da visitare

  • Basilica della Santissima Trinità di Saccargia (Codrongianos)

    Eretta nel 1116 e completata in fasi successive, fra il 1180 e il 1220, rappresenta un capolavoro del romanico pisano in Sardegna, come testimoniano i notevoli resti del portico del chiostro. La...

  • Altare rupestre di Santo Stefano (Oschiri)

    Il cosiddetto altare si trova allinterno di un vasto sito archeologico che comprende anche i resti di un nuraghe, una chiesa, rocce con incisioni geometriche e una necropoli ipogeica a domus de...

  • Anfiteatro Romano di Cagliari

    Realizzato tra la fine del I e l'inizio del II secolo d.C., scavando nella roccia, rappresenta il più importante monumento di età classica esistente oggi in Sardegna. In origine aveva un perimetro di 120...

  • San Pietro del Crocefisso - o delle Immagini (Bulzi)

    Risalente al secolo XII, in stile romanico, la chiesa è nota anche con il nome di San Pietro delle Immagini probabilmente per via di un gruppo ligneo duecentesco della Deposizione di Cristo dalla...

  • MURATS - Museo Unico Regionale Arte Tessile Sarda (Samugheo)

    Il MURATS (Museo Unico Regionale Arte tessile Sarda) di Samugheo è il più importante museo d’arte tessile tradizionale della Sardegna, nato con l’intento di recuperare e conservare la memoria...

Dal nostro archivio

Con la cultura si possono fare grandi cose

Seguici sui nostri canali

Cerca nel sito