Ci teniamo alla tua privacy. Usiamo i cookie per migliorare la tua esperienza di navigazione e ricordare le tue preferenze. Maggiori info qui. Registrandoti o accedendo al sito accetti espressamente le norme sulla privacy riportate in questa pagina
Nois bi tenimus a sa privatesa tua. Impreamus sos cookie pro megiorare s’esperièntzia de navigatzione e sas preferèntzias tuas. Agatas prus informatziones inoghe. Marchende·ti o intrende in su situ atzetas sas normas in vigèntzia subra sa privatesa marcadas in custa pàgina

Giave: “Sa badde de sos nuraghes: Nuraghe Oes”

1291366691925 nuragheoesgiave

“SA BADDE DE SOS NURAGHES: NURAGHE OES”

Chie atraessat su territòriu a inghìriu de Turalva, Cherèmule, Giave, Bonorva diat dèvere agatare unu pagu de tempus pro bisitare sos giassos archeològicos chi bi sunt: difatis sunt cosas de importu mannu. In Turalva agatamus unu de sos nuraghes prus bellos de tota sa Sardigna: su nuraghe “ Santu  Antine”. Pro totu sa Sardigna e pro su Mediterràneu su nuraghe est sa bandera de unu pòpulu chi at fatu òperas de tècnica  ingegnerìstica e de architetura de a beru a mannas. Si podet nàrrere , leende a cunsideru su chi sos archeòlogos narant, chi in relata a su nùmeru de sos nuraghes chi amus (prus o mancu 8.000) e  a sa cumplessidade de sos impiantos istruturales, custos sunt istados fraigados in unu tempus bastante curtzu dae sa metade de s’edade de su Brunzu (XVI-XV sèc. in antis de Cristu) e paret chi posca de su Brunzu finale( in finis de su X sèc. in antis de Cristu) no nde siant istados fraigados a nou. Dae sos iscavos archeològicos, sos istudiosos, ant cumpresu chi in sa prima edade de su Ferru (IX-VIII sèc. in antis de Cristu) sunt istados impitados torra cussu chi bi fiant cun carchi dàbile ristruturatzione. Custos podiant èssere simples cun una turre o cun prus de una, ant sa forma de unu conu a s’imbesse  e aiant in sa parte prus arta unu “terratzu”chi nde bessiat a parte de fora. Medas informatziones subra de sas partes artas de custos monumentos, chi oe nois non resessimus prus a bìdere ca nde sunt rutas,  las amus dae sos modellinos de nuraghes chi sunt riprodutziones  minores meda ammaniadas in pedra, luzana e  brunzu dae sa fine de su sèc. XI cando giai de custas istruturas monumentales non si nde fraigaiat prus, ant unu balore simbòlicu e sunt istados agatados in meda giassos. A curtzu de sos nuraghes bi sunt  gasi semper sos bidditzolos cun unu nùmeru variàbile de pinnetas, ma non semper est gasi carchi borta  s’agatant puru bidditzolos sena nuraghes o nuraghes a sa sola, pro su prus custos aposentamentos s’agatant subra de montijos o in arturas. In s’àrea totu in pianu a curtzu de “Santu Antine” bi sunt sos nuraghes cumplessos de “Cabu Abbas”,”Fràigas” e “Oes”(chi est in su territòriu de Giave). Su nuraghe  “Oes”  at una turre printzipale a tres pianos a sa cale s’arrumbat  unu bastione bilobato chi che inserrat sas turres segundàrias e sa corte  segundu su matessi  ischema de  “S.Antine”. Sa turre  de custu nuraghe si distinghet pro sa mannària e sas caraterìsticas de su fràigu pru ite no at ambientes postos unu subra de s’àteru, ma amus un’aposentu ùnicu  partzidu , cando est istadu fraigadu, in  a su mancus  tre aposentos cun taulados de linna chi s’arrumbaiant a  riseghe e a istampas fatas in giru a sos muros. Sos nuraghes de sa badde dimustrant su ligàmine istrintu chi bi fiat intre sa gente e su territòriu, custos sunt in s’oru de sos terrinos prus bonos e adatos a sa coltivatzione gasi semper in una positzione primàrgia e de controllu. Sa positzione issoro non fiat acasu ma fiat detzisa segundu una lògica de controllu de su territòriu e de sas resursas suas. Santu Antine  rapresentaiat su tzentru printzipale  de unu sistema territoriale, ma in sa badde in giru a custu, in una positzione primàrgia in sos caminos de prus importu e a curtzu a in ue bi fiant rios e  abbas  bi fiant totus sos àteros nuraghes. Non totus ant àpidu sa matessi  funtzione, carchi borta custa est mudada in su tempus,  duncas si podent àere nuraghes in ue  acanta a una funtzione abitativa s’acostàgiat o prevalesset  cussa de logu destinadu a su cultu.  Custos giassos testimòniant s’importàntzia de custu territòriu abitadu dae semper in ue sunt restados sinnos ispantosos de sa presèntzia de s’òmine.

NURAGHE OES comente si b’arrivat:  dae s’istatzione ferroviària de Turalva ( a sa cale s’atzedit dae SS.131- isvìnculu pro Turalva a su Km.173,2) si sighit a pee  a manera parallela a sa lìnea ferroviària pro 700 m. prus o mancu, finas a arrivare a su nuraghe chi si podet bìdere bene dae addane. Est in su tzentru de sa piana de “Campu Giavesu” a curtzu de su “Riu Mannu”.

 

Bibliogràfia:

Boninu A. et alii, Il Nuraghe Santu di Torralba: sistemi segni suoni, Soprintendèntzia pro sos benes archeològicos  pro sas Provìntzias de Tàtari e Nùgoro, 2006.



Condividi l'articolo: Condividi

Seguici su WhatsApp e Telegram

Unisciti ai nostri canali WhatsApp e Telegram per ricevere gli aggiornamenti di Àndala noa (Info)

Newsletter

Iscriviti alla newsletter per rimanere aggiornato sulle ultime iniziative. Terms and Condition
Joomla Extensions powered by Joobi

In sardu deo? Semper, cada die, a fitianu!

“IN SARDU DEO? SEMPER, CADA DIE, A FITIANU!‟

Dae s'archiviu de s'ULS Meilogu

Sardegna, terra unica: attrazioni da visitare

  • Necropoli di Anghelu Ruju (Alghero)

    La Necropoli di Anghelu Ruju è uno dei siti archeologici più importanti della Sardegna poiché ospita uno fra i più antichi e vasti cimiteri preistorici dell'isola. Le tombe, 38 domus de janas...

  • Parco naturale regionale Molentargius - Saline (Cagliari)

    Il Parco di Molentargius, istituito nel 1999, è una zona umida di valore internazionale tra le più importanti in Europa. Costituisce, infatti, un raro esempio al mondo di ecosistema presente in aree...

  • Museo la Stazione dell’Arte Maria Lai (Ulassai)

    La Stazione dell’arte è il punto di arrivo dell’ambizioso progetto che l'artista Maria Lai e il paese di Ulassai hanno coltivato per oltre un trentennio. Il museo d'arte contemporanea custodisce la...

  • Miniere di Porto Flavia (Masua)

    Realizzata tra il 1922 e il 1924, la miniera di Porto Flavia, all’interno del promontorio che domina Masua e la costa dell'iglesiente, più che una miniera è un porto sospeso nel mezzo di una parete...

  • MAN Museo d’Arte Provincia di Nuoro

    Situato nel centro storico di Nuoro, il MAN è un museo, unico nel suo genere in Sardegna, votato allo studio, alla conservazione e alla promozione dell’arte moderna e contemporanea. L'istituzione,...

Dal nostro archivio

Con la cultura si possono fare grandi cose

Seguici sui nostri canali

Cerca nel sito