Cherèmule una bidda rica de giassos archeològicos e naturalìsticos

Est posta subra de sa costera de su Monte Cucuruddu a 540 m. subra de su livellu de su mare e at una superfìtzie de 24,17 Km. Su nùcleu originàriu de sa bidda atuale est de su perìodu medioevale e s’isvilupat a giru de sa crèsia manna de Santu “Gabriele Arcangelo”. Sa pineta de “Tìpiri”, chi nde calat dae sa trempa de su monte finas a Turalva, rica de èlighes, cherchizones e de unu sutabuscu ricu meda de vegetatzione “endèmica”, est unu giassu de importu mannu pro su chi pertocat sas àreas naturalìsticas de su Meilogu. Ma sa cosa prus ispantosa est sa presèntzia de sas domus de janas de Museddu, Tennero e Matarigotza  chi sunt de importu mannu. S’amministratzione comunale  e sa Soprintendèntzia a sos bene culturales e archeològicos de Tàtari ant ammaniadu unu progetu de valoritzatzione numenadu “Parco dei Petroglifi” de su cale faghent parte sos giassos numenados in antis. Est istadu fatu unu sistema informativu chi faghet a manera chi sa gente potzat bisitare custos logos pro mèdiu de inditos, unu catàlogu e àteru materiale informativu iscientìficu chi acrarint mègius s’importu de custos monumentos. S’amministratzione comunale at fatu una sèrie de interbentos in sas àreas de pertinèntzia mescamente pro Museddu ch’est istada achisida a su patrimòniu comunale. Inoghe sunt istadas fatas camineras cun inditos chi sunt totu unu cun su paesàgiu calcàreu.  Custa cosa no est istada possìbile pro sa necropoli de “Matarigotza” chi no est istada galu achisida  e duncas no est fàtzile a b’andare ca su logu non semper si  podet atraessare.  Sunt  presentes 37 tumbas “ipogeiche”(domus de janas) chi si riferint, a fora de calicuna ch’est franta dae sas àteras, a tres “necropoli” onniuna de sas cales at una tumba chi est prus de importu, sunt  de su “Neolìtico” reghente e sunt istadas impitadas torra in totu s’”Eneolìtico”. Est in custu perìodu chi si pensat chi siant istados intzisos in sa “Tumba Branca” sos “petroglifos”chi sunt sìmbulos ligados a su sacru. Sa presèntzia de totu custas tumbas dimustrat chi in custos logos b’est istadu  un’aposentamentu de gente in su perìodu “preistoricu”de importu mannu. Sunt istadas impitadas torra puru in perìodu romanu (a sa fine de s’impèriu romanu), comente impiantos pro ammaniare su binu, a testimonia de s’importàntzia de sa produtzione agrìcola de sa zona e no solu, ca in Museddu b’est istada puru  atividade de estratzione de pedra. Sa funtzione primàrgia issoro comente “necropoli” torrat a campu in su perìodu bizantinu e vandàlicu cando in sas rocas sunt istadas iscavadas tumbas e sa tumba “della Cava” est istada impitada comente “cappella funeraria”.

Bos damus carchi inditu pro b’arrivare. Dae s’istrada istatale SS131 si devet lèare su bìviu pro Turalva in ue a manera fàtzile s’agatant sos inditos pro Cherèmule. A curtzu a s’istrada pro intrare in sa bidda si depet girare a manca e leare sa carrera Aldo Moro chi depimus atraessare totu in calada finas a cando non si torrat a aunire cun s’istrada provintziale Sp30.  Atraessadu prus o mancu unu chilòmitru si girat a dereta in un’ istrada de campàgnia. Un’àteru chilòmitru prus o mancu e si girat a manca in ue agatamus una pigada a curtzu a s’inditu pro nuraghe” Baldùcciu”. Posca de noighentos metros arrivamus a un’istèrrida chi dat s’atzessu a s’àrea archeològica de Museddu signalada cun unu cartellu. Pro Tennero si depet sighire a pee, in diretzione “sud”, su percursu est  signaladu dae sos muros pesados a pedra pro 400 m. prus o mancu finas a cando non bidimus a dereta sa tumba” Branca”.

“Il parco dei Petroglifi”.  Lucia Sechi

Condividi l'articolo: