Sa chida contada dae sos giornales sardos non podiat comintzare in manera diferente. S'abba e su ludu de Bitzi sunt sos elementos chi fràigant sos tìtulos de sos giornales lòmpidos a edìcula: «Bitzi inghenugrada in su ludu» (La Nuova Sardegna); «Una bomba de abba e de ludu» (L'Unione sarda). In pare cun sas noas chi nos agiornant in contu de dannos e de anàlisis, sos duos giornales sardos imprentados aberint cun duos pàrreres rispet
ivos. La Nuova acasàgiat su pensu de s'iscritore nugoresu Marcello Fois chi, cara a s'acontèssida dannàrgia, pregontat a s'assessore regionale Quirico Sanna si est netzessàriu a beru su «piano casa»: «Cara a sos disacatos idrogeològicos colados, de su presente e de su venidore, cara a sos corrutos de eris, de oe e de cras, sa solutzione de su guvernu regionale suo diat èssere sa de s'incrementu volumètricu?». Galu, semper indiritzende·si a s'assessore: «Su disacatu dipendet in parte manna dae sèberos issellerados simigiantes fatos a tempus suo, cando sas àeras pariant clementes e cando su tzimentu pariat s'ùnica manera pro dare traballu». A bisu de Fois custa illusione ingendrat «biddas pantasmas, economias de fura, un'assulenada aparente chi durat su tempus de una campagna eletorale».
S'Unione s'afidat imbetzes a su cummentu de Bepi Anziani: «B'at poderios e b'at dinare» ma «s'òmine no agatat su tempus pro remediare a sos errores chi ant nòghidu a su territòriu». A bisu de s'opinionista sa seguresa de sos logos nostros «no est de importu prus minore de su fràigu a nou de su Ponte Morandi». Su dinare? «Bi diat dèvere èssere finamentas pro Bitzi e àteros nd'ant pedidu in intro de su recovery fund», ma «sighimus cun palliativos, cun acontzos mannos e minores chi sunt che a unu tzerotu cara a su problema de fundamentu». Mentovados Pigliaru in antis e Solinas a pustis. E mentovadas sas boghes issoro «prus chi non dèbiles pro sas origras de unu guvernu gasi surdu». Sa neghe? No est «de sos eventos desemplados e de su consumu abusivu de su territòriu ebbia», ma finamentas «de amministradores iscraos de sas indetzisiones issoro».
Sas duas chistiones, sos sèberos polìticos cara a su contivìgiu de su territòriu e su dinare chi bi diat chèrrere deretu, las agatamus in intro de sas pàginas. Contra a su «piano casa» si pesat finamentas sa boghe de sos assòtzios ambientalistas. Su Grupu de interventu giurìdicu - cunfirmende su ligàmene intre sas duas chistiones -, narat chi «mìgias de tzitadinos pedint a boghe manna unu sèberu de salvaguàrdia ambientale, unu sèberu pro preservare su tempus venidore, unu seberu de tziviltade. Àteru tzimentu in sas costeras non cheret nàrrere turismu ma degradu ambientale e pèrdida de atrativa ebbia» (Ns). E de prioridades in contu de pranificatzione curreta faeddat finamentas Laura Cadeddu, referente sarda de sa Sotziedade italiana de geologia ambientale: «S'espansione urbanìstica e sas òperas idràulicas - narat sa geòloga - no las ant fatas cunforma a custu elementu galu ausente o carente meda in sa cultura e in sas mesas de chie pigat sos disinnos» (Ns).
Pro parte sua su presidente regionale Christian Solinas, chi deretu at annuntziadu s'istantziamentu de 15 milliones de èuros, acusat a «sa burocratzia»: «Sos interventos nostros ant a èssere immediatos. Est de importu chi sa burocratzia, comente est sutzèdidu àteras bortas su tempus coladu, non si pòngiat de rugradis» (Ns). Galu Solinas: «Totu custa burocratzia at impedidu de pònnere in seguresa sos territòrios nointamen s'istantziamentu de resursas de su 2013 a pustis de Cleopatra. Duncas apo a pedire dae como in susu una corsia preferentziale pro custas òperas. Si nono amus a pagare semper tributos graes in custas acontèssidas» (Us).
Ma in contu de burocratzia, ite ant fatu pro sa seguresa de una bidda in parte fraigada subra de carchi riu cugugiadu? «Unu progetu pro torrare seguresa a Bitzi - leghimus in s'Unione - b'est dae su 2014 ma est firmu in sos calàscios de unos cantos ufìtzios tècnicos. Sàrtiat dae sa Comuna a Casteddu e dae sa Regione nche lompet a Roma. E pròpiu inoghe s'agatat s'imbòligu. Sa Regione s'at acolladu sas òperas, destinadu 20 milliones de èuros dae su fundu natzionale pro s'alluvione anteposta e, pro isfinigare su pranu, aiat disinnadu de firmare una cunventzione cun Sogesid, sa sotziedade de ingegneria "in house" de su ministèriu de s'Ambiente. Ma su guvernu grogu-birde (M5s e Lega, ndr) teniat idea de licuidare sa sotziedade chi, emmo, est galu bia, ma l'ant lassada immòbile pro tempus meda. Su resurtu? Bitzi at isetadu de badas e sa natura at fatu prus a lestru de sa burocratzia».
