Est de su printzìpiu de su Noighentos, de pretzisu de su 1923, una de sas riformas, dae sos fundamentos, de s’istrutzione pùblica, ministru fiat Giovanni Gentile. Custa informatzione nos servit pro nàrrere chi in cussa riforma, cando si faeddat de sos programmas, si faeddaiat finas de sa netzessidade de fàghere unu testu, pro cada regione, de “Esertzìtzios de tradutzione dae sos diferentes dialetos in sa limba natzionale, cun materiale didàticu seberadu e educativu pro sas classes tertza, cuarta e cuinta de sas elemetares”.
In Sardigna custu impignu si l’aiat leadu Vincenzo Ulargiu, unu mastru, chi fiat istadu pretziadu dae s’editore Sandron pro iscrìere sos tres testos pro sas iscolas de Sardigna.
Dae su 1925 a su 1926 essint sos libros, partzidos in duas partes, comente si costumaiat tando de intèndere sa limba sarda, pro su logudoresu e pro su campidanesu, difatis, sunt diferentes: “Voci argentine del logudoro: esrcizi di traduzione dal sardo-logudorese in italiano” e “Messi d'oro del campidano: esercizi di traduzione dal sardo-campidanese in italiano: in conformita dei programmi ufficiali del 1° ottobre 1923”.
Sos libreddos sunt finas ispassiosos pro ite si b’agatant contos, giogos, paristòrias, poesias, indevinzos, dìcios e gasi sighende, ma finas elementos de grammàtica e fonologia. Pro su tempus de tando un’istrumentu de giudu. Sa cosa de fàghere diat èssere de bìdere cantu custos libros siant istados impreados in sas iscolas sardas, nessi intre sos mastros.
Ulargiu narat chi s’intentu fiat cussu de imparare s’italianu a sos dischentes ma est finas cunvintu de s’utilidade de sos libros pro amparare sa limba sarda. Custu lu cunfirmat in un’àteru libreddu, pubblicadu semper in su 1925: “Fonologia sarda, logudorese e campidanese, brevi note illustrative”, in ue faghet una presentatzione finas de sos àteros libros chi giamat: “Importanza e studio della Lingua Materna”
Totu custu pro nàrrere chi oe chi sa limba sarda at bisonzu de èssere amparada e insinzada in sas iscolas istrumentos didàticos bi nd’at belle pagos! Totu est lassadu a sa bona voluntade de paritzos mastros chi bi creent e de espertos chi non semper resessint a intrare in sas iscolas pro dare una manu de agiudu in sos progetos curriculares de insignamentu.